Du học SOFL
Tết truyền thống tại Hàn Quốc là một trong những ngày lễ quan trọng với rất nhiều phong tục và lễ nghi đặc biệt. Vậy người Hàn Quốc đón Tết như thế nào, có gì khác biệt so với Tết tại Việt Nam, cùng du học SOFL đi tìm hiểu nhé!
Giới thiệu về ngày Tết truyền thống
Tết là ngày lễ đặc biệt nhất trong năm. Trong ngày tết con cháu từ khắp mọi miền sẽ được về quê ăn Tết và tụ họp, sum vầy bên cạnh gia đình của mình, cùng đón một cái Tết vui vẻ, an lành.
Hàn Quốc và Việt Nam đều là hai quốc gia nằm ở châu Á, cùng sử dụng lịch âm từ xa xưa vì vậy cả hai dân tộc đều cùng đón lễ Tết giống nhau trong những khoảng thời gian giống nhau.
Tại Hàn Quốc
Cũng giống như ở Việt Nam, người Hàn Quốc phải chuẩn bị rất nhiều thứ trước khi đến Tết, tuy nhiên nhìn chung các công việc chuẩn bị đón mừng năm mới không nhiều như người Việt Nam. Gần thời điểm cuối tháng chạp người Hàn bắt đầu đi chợ Tết, họ sẽ sắm sửa đủ các loại thực phẩm cần cho ngày Tết như trái cây, thịt, cá, rau củ,… Những thực phẩm này sẽ được chế biến thành các món ăn làm lễ vật cúng trong ngày đầu năm mới. Đa phần việc chuẩn bị thức ăn, làm bánh tteok hay quét dọn nhà cửa đều do nữ giới đảm nhận.
Ngày mùng một đầu tiên của năm mới thường được gọi là Nguyên Đán. Với người Hàn họ thường gọi là “Seol”. Seol ở đây có nghĩa là luôn phải thận trọng, không hành động bừa bãi cẩu thả trong ngày đầu năm. Nguyên nhân do người Hàn Quốc nghĩ rằng ngày mùng 1 Tết chính là thời điểm khởi đầu của một năm mới, vì thế vận may trong năm sẽ phụ thuộc vào ngày đầu năm mới này.
Trước kia Hàn Quốc cũng có phong tục thờ cúng Thần bếp vào ngày 23 tháng chạp tuy nhiên cho tới ngày nay tục lệ này hầu như không còn được áp dụng nữa.
Xem thêm >> Người Hàn đón Tết truyền thống như thế nào?
Tại Việt Nam
Ở Việt Nam Tết Âm lịch được coi là ngày lễ lớn nhất trong năm. Chữ “Tết” có nguồn gốc từ chữ Hán “tiết” có nghĩa là đốt tre. Điều này được lý giải do khí hậu mỗi mùa có sự khác nhau qua từng thời kỳ giống như các đốt tre nối với nhau, vì thế “Tết” mang nghĩa gắn kết, nó cũng được gọi bằng một cái tên khác là Tết Nguyên Đán.
Tết Việt Nam không chỉ là sự kết nối giữa các thành viên trong gia đình,giữa dòng họ với tổ tiên mà nó còn là sự giao lưu về tâm linh với các vị thần tồn tại ngay trong gia đình như Thần lửa,Thần bếp, Thổ địa,… Chính vì thế trong suốt kỳ nghỉ Tết, mọi người đều cố gắng không tức giận, phẫn nộ, luôn giữ trong mình sự điềm tĩnh và thận trọng. Bởi lẽ họ tin rằng trong ngày đầu của năm mới, mọi thứ sẽ quyết định tới tiền tài, phúc họa trong một năm.
Nghi lễ cúng ông Công ông Táo trong ngày 23 tháng Chạp ở Việt Nam
Tết âm lịch sẽ được bắt đầu từ ngày 23 tháng chạp với nghi lễ dâng cúng Thần bếp hay còn có tên gọi khác là Ông Công, Ông Táo.
Có thể nói đối với cả người Hàn và người Việt thì Tết là ngày lễ vô cùng đặc biệt. Trong những ngày cuối năm tất cả mọi người đều tất bật chuẩn bị mọi thứ để đón năm mới được đủ đầy. Tuy nhiên thời gian đón Tết và không khí chuẩn bị Tết của người Việt Nam ta dài hơn, sôi động, náo nhiệt hơn người Hàn, phong tục cũng nhiều hơn, dưới đây là những điểm khác biệt, cùng xem nhé.
Sự khác biệt giữa Tết truyền thống của Hàn Quốc và Việt Nam
Tại Việt Nam
Ở Việt Nam thường vào ngày cuối cùng trước khi sang năm mới sẽ có một phong tục thể hiện truyền thống đạo hiếu của nước ta đó là đi tảo mộ. Ngày tất niên người ta sẽ chọn một cây tre tươi có ngọn và lá, cao dài để trồng trước sân gọi là cây nêu. Trên mỗi ngọn cây nêu này đều có treo những chiếc chuông nhỏ xinh và khánh làm từ đất nung, khi có gió sẽ phát ra âm thanh để xua đuổi ma quỷ. Ngoài ra người Việt Nam còn sử dụng vôi trắng vẽ thành các hình cung tên đang giương cung bắn trên tường để ngăn chặn ma quỷ vào nhà. Đây đều là những tín ngưỡng thể hiện nét truyền thống theo đạo Phật của dân tộc ta.
Bánh chưng không thể thiếu trong ngày Tết cổ truyền Việt Nam
Trong ngày Tết, bánh chưng và bánh dày là 2 món ăn đặc biệt không thể thiếu, nó thể hiện cho triết lý âm dương trong quan niệm của người Việt Nam, bánh chưng hình vuông có màu xanh thể hiện cho mẹ đất, bánh dày hình tròn, màu trắng tượng trưng cho cha trời. Hai món ăn độc đáo này chỉ có duy nhất ở Việt Nam với thành phần chính là gạo, cũng là tượng trưng cho nền văn hóa lúa nước của nước ta, thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn của ông cha.
Ngày Tết không thể không nhắc tới lễ cúng Ông Công Ông táo về trời vào ngày 23 tháng chạp. Đây là văn hóa nông nghiệp đòi hỏi người dân Việt Nam phải sống cố định một chỗ để trồng trọt và chăn nuôi. Từ xa xưa trong quan niệm của ông cha ta ngôi nhà rất quan trọng (trong tục ngữ có câu “an cư mới lạc nghiệp”) mà trong một ngôi nhà thì bếp là nơi quan trọng nhất bởi từ bếp mà nấu ra những món ăn ngon nuôi sống cả gia đình. Chính vì vậy vị thần cai quản bếp là Táo Quân được coi trọng và vô cùng kính cẩn.
Trong đêm giao thừa cũng là đêm cuối cùng của tháng Chạp, mọi người trong gia đình sẽ không ngủ mà cùng thức để làm lễ trừ tịch. Lễ trừ tịch là lễ cúng hai vị Hành khiển sẽ diễn ra vào thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới. Hai vị một người cai quản năm cũ, một người cai quản năm mới sẽ bàn giao lại công việc trần gian cho nhau. Ý nghĩa của nghi lễ này là: “tống cựu nghênh tân” có nghĩa là bỏ hết những điều xấu xa và cũ kỹ của năm cũ để đón chào những điều mới mẻ và tốt đẹp nhất của năm mới về nhà.
Bàn thờ gia tiên ngày Tết cổ truyền
Bàn thờ tổ tiên lúc này đã được bày kín bánh chưng bánh dày, mứt kẹo Tết, mâm ngũ quả dâng cúng. Sau khi tiến hành xong lễ cúng trừ tịch, mọi người trong gia đình sẽ chọn giờ lành và hướng tốt để xuất hành. Việc xuất hành trong đêm giao thừa sẽ nhằm hai mục đích đó là đi lễ chùa và về xông đất nhà mình, phải chọn người hợp tuổi với năm mới để mang lại may mắn cho cả nhà. Khi tới chùa mọi người sẽ dâng hương cầu nguyện phù hộ cho gia đình có một năm mới an khang thịnh vượng, hạnh phúc và thành công. Sau khi viếng chùa xong thông thường người ta sẽ bẻ một cành cây mang về nhà gọi là hái lộc.
Tại Hàn Quốc
Ngày Tết nguyên đán người Hàn Quốc chỉ có duy nhất 3 ngày nghỉ, kéo dài từ ngày cuối cùng của năm cũ cho tới hết ngày mùng 2 Tết. Thậm chí có nhiều người vẫn đi làm tăng ca vào những ngày này.
Phụ nữ Hàn Quốc sẽ dành cả 3 ngày nghỉ cho việc dọn dẹp, trang trí lại nhà cửa và nấu nướng chuẩn bị thực phẩm đón Tết. Trong khi đó đàn ông lại bận rộn với những công việc có tính lễ nghi truyền thống trong văn hóa của người Hàn Quốc. Trước khi tới năm mới, mọi người sẽ tắm nước nóng để gột rửa những việc không may mắn trong năm cũ. Họ sẽ cùng nhau đốt lửa bằng các thanh củi trong đêm giao thừa bởi tiếng nổ lép bép của củi sẽ xua đuổi ma quỷ. Trong 3 ngày Tết, sau khi hoàn tất các nghi thức thờ cúng tổ tiên người Hàn sẽ đi thăm chùa chiền và họ hàng người thân của mình.
Đi chợ tết không thể thiếu đối với người Hàn, tuy nhiên tới gần cuối tháng chạp họ mới bắt đầu đi chợ, thực phẩm mua chủ yếu để làm lễ vật cúng trong ngày đầu năm mới đó là trái cây, rau củ, thịt, cá,…
Nữ giới sẽ làm bánh tteok, chuẩn bị thức ăn quét dọn nhà cửa, còn nam giới sẽ sửa sang, dán các tờ giấy có các chữ phúc, long, hổ hay sehwa – tranh năm mới có vẽ hình các ông Phúc, Lộc, Thọ hay hình những con vật có nhiều sức mạnh như rồng, hổ, kỳ lân,… lên cửa chính nhà mình để xua đuổi ma quỷ và cầu phúc an lành.
Vào đêm giao thừa, người Hàn Quốc sẽ cùng nhau quây quần lại, không ai ngủ mà thức tới tận sáng (ở Việt Nam sau khi đi chùa về mọi người có thể ngủ mà không cần thức đến sáng) bởi người Hàn tin rằng lông mày sẽ bị bạc trắng nếu ngủ vào đêm giao thừa. Họ thức là để thực hiện 2 phong tục đặc biệt đó là làm và treo cái sàng đuổi quỷ dạ xoa trước cửa nhà, vì nếu không treo quỷ dạ xoa sẽ vào nhà lấy dép của trẻ em, mang tới vận xui cho cả năm. Điều thứ 2 là mua đấu gạo may mắn cũng để treo trước cửa hoặc treo trong bếp để cầu mong phúc lành sẽ tới trong năm mới.
Theo truyền thống, vào sáng ngày đầu năm mới, cả gia đình sẽ cùng nhau mặc Hanbok – trang phục truyền thống của người Hàn. Nam giới thì tập trung trong từ đường để thực hiện trà lễ còn nữ giới sẽ làm mâm cơm dâng cúng tổ tiên để thể hiện lòng kính trọng của gia đình và mong tổ tiên sẽ phù hộ trong năm mới. Mâm cỗ cúng sẽ có canh tteok, cơm, thịt cá và trái cây.
Xem thêm >> 11 Món ăn không thể thiếu trong dịp năm mới tại Hàn Quốc
Qua bài viết của du học SOFL chắc hẳn các bạn đã hiểu rõ hơn về văn hóa Hàn Quốc, về sự giống và khác nhau của Tết truyền thống giữa 2 quốc gia. Hy vọng trong tương lai các bạn sẽ sớm được trải nghiệm Tết Hàn Quốc để có những kỷ niệm khó quên nhé! Chúc bạn thành công!
